PHP Sözdizimi

PHP Sözdizimi Nedir?

PHP, web development alanında en popüler dillerden biridir. Bu yazıda PHP’nin sözdizimi hakkında detaylı bilgiler sunacağız. PHP’nin temel sözdizimine hakim olmanız, kodlarınızı daha etkili ve verimli bir şekilde yazmanızı sağlayacaktır.

PHP kodları, etiketler ile birlikte kullanılır. Bir PHP kodu, etiketleri arasında yer alır. Her PHP kodu, başına etiketi eklenerek tanımlanır. Bu etiketler arasında yer alan kodlar, PHP işlemcisine özel olduğu için tarayıcı tarafından doğrudan görüntülenmez.

PHP’de yorum satırları, yazdığımız kodları anlamamızı kolaylaştırır. Yorum satırları, kodlarımızın ne yaptığı hakkında açıklamalar içerir ve kodlarımızı daha okunabilir hale getirir. Bir yorum satırı eklemek için çift // veya # işaretlerini kullanabiliriz. Yorum satırları, PHP işlemcisi tarafından görülmez ve kodların etkisini değiştirmez.

Değişkenler ve Veri Türleri

Değişkenler ve veri türleri, bir programdaki temel yapı taşlarıdır. Her programlama dilinin kendine özgü değişken türleri ve veri tipleri vardır. Değişkenler, bir programın çalışması sırasında kullanılan değerleri saklamak için kullanılır. Veri tipleri ise bu değerlerin ne tür veri olduğunu belirler.

PHP’de değişkenler ve veri tipleri oldukça esnek ve güçlüdür. PHP, dinamik bir programlama dilidir, bu nedenle değişken tanımlama işlemleri oldukça kolaydır. Bir değişkenin adını $ işareti ile başlatarak tanımlayabilirsiniz. PHP’de değişkenlerin isimleri rakam ile başlayamaz, büyük/küçük harf duyarlılığı vardır ve boşluk veya özel karakter içeremez.

PHP’de bir değişken tanımladıktan sonra, ona bir değer atayabilirsiniz. Değer atama işlemi, eşittir (=) işaretiyle gerçekleştirilir. Değişkenlere atanan değerler, değişkenin belirli bir veri türüne sahip olmasına bağlı olarak farklı şekillerde işlenir.

Veri Türü	Açıklama	Örnek
String	Metin verilerini temsil eder.	$isim = “Ahmet”;
Integer	Tam sayıları temsil eder.	$yas = 25;
Float	Ondalık sayıları temsil eder.	$pi = 3.14;
Boolean	Doğru veya yanlış değerleri temsil eder.	$dogruMu = true;
Array	Birden fazla değeri bir arada tutan bir yapıdır.	$renkler = array(“kırmızı”, “mavi”, “yeşil”);
Null	Herhangi bir değere sahip olmayan değişkenleri temsil eder.	$bosDegisken = null;

Bu tabloda sadece bazı temel veri tiplerine yer verildi, ancak PHP’de daha birçok veri türü bulunmaktadır. Her veri türünün kendine özgü işlevleri ve özellikleri vardır. Değişkenler ve veri türleri, programlamada temel bir kavramdır ve programlarınızı daha etkili bir şekilde yönetmenizi sağlar.

Koşullu İfadeler ve Kontrol Yapıları

Programlama dillerinde koşullu ifadeler ve kontrol yapıları, programın akışının yönetilmesi için önemli bir rol oynar. Koşullu ifadeler, belirli bir şartın sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmek ve buna bağlı olarak farklı kod bloklarının çalışmasını sağlamak için kullanılır. Kontrol yapıları ise programın belirli bir kurala göre çalışmasını sağlamak için kullanılır.

Programlamada en sık kullanılan koşullu ifade yapısı “if-else” yapısıdır. Bu yapıda, belirli bir şart sağlandığında bir kod bloğu çalışırken, sağlanmadığında farklı bir kod bloğunun çalışması sağlanır. if-else yapısı aşağıdaki gibi kullanılır:

if (şart) {
// Şart sağlandığında çalışacak olan kod bloğu
} else {
// Şart sağlanmadığında çalışacak olan kod bloğu
}

Bir diğer sık kullanılan koşullu ifade yapısı ise switch-case yapısıdır. Bu yapıda, belirli bir değişkenin değerine göre farklı kod blokları çalıştırılır. İçerisinde bulunan break ifadeleri, programın diğer koşullara geçmeden switch-case yapısından çıkmasını sağlar. switch-case yapısı aşağıdaki gibi kullanılır:

switch (değişken) {
case değer1:
// Değişken değeri değer1’e eşitse çalışacak olan kod bloğu
break;
case değer2:
// Değişken değeri değer2’ye eşitse çalışacak olan kod bloğu
break;
default:
// Yukarıdaki değerlerin hiçbiri değilse çalışacak olan kod bloğu
break;
}

Bunlar sadece programlamada kullanılan bazı koşullu ifade ve kontrol yapılarıdır. Programlama diline bağlı olarak farklı yapılar bulunabilir ve bu yapılarla farklı koşullar oluşturulabilir. Koşullu ifadeler ve kontrol yapıları, programda belirli durumları kontrol etmek, farklı seçenekler sunmak ve programın akışını yönlendirmek için büyük bir öneme sahiptir.

Döngüler ve Tekrarlama İfadeleri

Programlama dillerinde döngüler ve tekrarlama ifadeleri, belirli bir görevi tekrarlayarak gerçekleştirmemizi sağlayan önemli araçlardır. Bu araçlar sayesinde aynı kod parçacığını birden fazla kez çalıştırabilir ve tekrar eden işlemleri daha hızlı ve daha kolay bir şekilde yapabiliriz. Döngüler, programların daha etkili ve verimli olmasını sağlar ve yazılım geliştirme sürecini daha kolay hale getirir.

Döngülerin çeşitli tipleri vardır ve en yaygın kullanılanları for, while ve do-while döngüleridir. For döngüsü, belirli bir sayıda tekrar etmesi gereken işlemler için kullanılır. While döngüsü, belirli bir koşul doğru olduğu sürece işlemleri tekrarlar. Do-while döngüsü ise koşul doğru olduğu sürece işlemleri tekrarlar, ancak en az bir kez çalıştırılır.

Döngülerin kullanımı programlama diline bağlı olarak değişebilir, ancak temel mantık ve çalışma prensibi genellikle aynıdır. Döngüler, belirli bir işlem kümesini tekrarlamamızı sağlar ve bu işlemler içinde farklı değerler atayabilir, koşullar kontrol edebilir ve programın akışını yönlendirebiliriz.

Bir döngü içindeki kod bloğu sıralı bir şekilde çalışır ve döngü her bir tekrarda bir adım ilerler. Bu adım sayesinde döngü sürekli olarak tekrar eder ve belirli bir şart sağlanana kadar çalışmaya devam eder. Döngülerin kullanımı, programcının amacına ve ihtiyaçlarına bağlıdır ve farklı senaryolara göre farklı döngü türleri tercih edilebilir.

• For döngüsü: Belirli bir sayıda tekrar eden işlemler için kullanılır.
• While döngüsü: Belirli bir koşul doğru olduğu sürece işlemleri tekrarlar.
• Do-while döngüsü: Koşul doğru olduğu sürece işlemleri tekrarlar, ancak en az bir kez çalıştırılır.

Döngü Türleri	Tanımı	Kullanımı
For döngüsü	Belirli bir sayıda tekrar eden işlemler için kullanılır.	for(initialization; condition; increment) { // kod bloğu }
While döngüsü	Belirli bir koşul doğru olduğu sürece işlemleri tekrarlar.	while(condition) { // kod bloğu }
Do-while döngüsü	Koşul doğru olduğu sürece işlemleri tekrarlar, ancak en az bir kez çalıştırılır.	do { // kod bloğu } while (condition);

Fonksiyonlar ve Parametreler

Fonksiyonlar ve parametreler, programlamada oldukça önemli bir konudur. Fonksiyonlar, belirli bir işlevi yerine getiren kod bloklarıdır ve programımızın daha modüler ve düzenli olmasını sağlar. Parametreler ise fonksiyonların çalışması için gerekli olan değerlerdir.

Fonksiyonlar, bir defa tanımlanıp istenildiğinde tekrar tekrar kullanılabilir. Özellikle aynı işlemi farklı değerlerle tekrar etmemiz gerektiğinde fonksiyonlar bize büyük bir kolaylık sağlar. Fonksiyonlar, belirli bir işlemi gerçekleştirirken parametreleri kullanır. Parametreler, fonksiyon çağırılırken belirtilen değerlerdir ve fonksiyon içerisinde kullanılmak üzere fonksiyona iletilir.

Parametreler, fonksiyonlara esneklik kazandırır. Fonksiyonlar, farklı veri tipleriyle ve miktarlarıyla çalışabilen parametreler alabilir. Bu sayede aynı fonksiyonu farklı verilerle kullanabilir ve kod tekrarından kaçınabiliriz.

• Fonksiyonlar, kodun tekrar kullanılabilirliğini artırır.
• Parametreler, fonksiyonların esnek bir şekilde çalışmasını sağlar.
• Fonksiyonlar ve parametreler, programların daha modüler ve düzenli olmasını sağlar.

Örnek Fonksiyon	Parametreler
topla(a, b)	a ve b parametreleri
mesajGoster(mesaj)	mesaj parametresi
kareHesapla(sayi)	sayi parametresi

Diziler ve Dizi İşlemleri

Diziler, aynı veri türünden birden fazla değeri tek bir değişkende saklamak için kullanılan yapıdır. PHP’de, dizilerin bellekte tutulması ve işlem yapılması için kullanılan birçok fonksiyon bulunmaktadır. Dizi oluşturmanın birkaç yolunu ve dizi içindeki elemanlara erişme yöntemlerini inceleyelim.

Bir dizi oluşturmak için array anahtar kelimesini kullanabiliriz. Örneğin:

$sehirler = array(“İstanbul”, “Ankara”, “İzmir”);

Bu şekilde $sehirler adında bir dizi oluşturulmuş olur ve içerisinde “İstanbul”, “Ankara” ve “İzmir” adında üç eleman bulunur.

Eğer diziye yeni bir eleman eklemek istersek, array_push() fonksiyonunu kullanabiliriz. Örneğin:

$sehirler = array(“İstanbul”, “Ankara”, “İzmir”);
array_push($sehirler, “Bursa”);

Bu şekilde $sehirler dizisine “Bursa” adında bir eleman eklemiş oluruz.

PHP’de dizi elemanlarına erişmek için indeks numarasını kullanırız. Örneğin, $sehirler dizisindeki “Ankara” elemanına erişmek istersek:

echo $sehirler[1];

Bu şekilde “Ankara” kelimesi ekrana yazdırılacaktır.

PHP’de diziler üzerinde birçok farklı işlem yapmak mümkündür. Örneğin, bir dizinin eleman sayısını öğrenmek için count() fonksiyonunu kullanabiliriz. Dizi elemanlarını sıralamak için sort() veya rsort() fonksiyonlarını kullanabiliriz. Dizi içinde belirli bir değerin var olup olmadığını kontrol etmek için in_array() fonksiyonunu kullanabiliriz.

Özet olarak, PHP’de dizileri kullanarak birden fazla değeri tek bir değişkende saklamak ve işlem yapmak mümkündür. Dizilerin birçok farklı fonksiyonu bulunmaktadır ve bu fonksiyonlarla dizi işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirebiliriz. Bu nedenle, PHP programlamada dizi işlemlerini öğrenmek önemlidir.

Sınıflar ve Nesneler

Sınıflar ve Nesneler, nesne yönelimli programlamanın temel kavramlarıdır. Bir sınıf, nesnelerin yapısal özelliklerini ve davranışlarını tanımlayan bir şablondur. Nesneler ise bu şablona uygun olarak oluşturulan örneklerdir. Sınıflar ve nesnelerin kullanımı, kodun daha düzenli, sürdürülebilir ve anlaşılır olmasını sağlar.

Bir sınıf tanımlarken öncelikle sınıfın adını belirlemeliyiz. Sınıf adı genellikle büyük harfle başlar ve “class” kelimesinden önce yer alır. Sınıf adını belirledikten sonra süslü parantezler içine sınıfın özelliklerini ve davranışlarını ekleriz. Bu özellikler ve davranışlar, sınıfın değişkenleri ve metodları olarak adlandırılır.

Sınıflarda bir önemli kavram da mirastır. Miras, bir sınıfın diğer bir sınıftan özelliklerini ve davranışlarını almasıdır. Bu sayede kod tekrarından kaçınılabilir ve daha modüler bir yapı elde edilebilir. Miras almak için “extends” anahtar kelimesi kullanılır ve miras alınan sınıfın adı belirtilir.

• Nesne yönelimli programlamanın temel kavramları olan sınıflar ve nesneler
• Sınıfın tanımlanması ve özelliklerin eklenmesi
• Nesnelerin oluşturulması ve kullanılması
• Miras alma ve sınıf hiyerarşisi

Sınıf Adı	Özellikler	Davranışlar
Öğrenci	Ad, soyad, öğrenci numarası	Not girişi yapma, notları hesaplama
Çalışan	Ad, soyad, görev	Maaş hesaplama, performans değerlendirmesi

Sık Sorulan Sorular

PHP Sözdizimi Nedir?

PHP, web geliştirme için kullanılan bir programlama dilidir. PHP sözdizimi, PHP kodlarının nasıl yazılması gerektiğiyle ilgili kuralları belirler.

Değişkenler ve Veri Türleri Nedir?

Değişkenler, bir değeri saklamak veya taşımak için kullanılan isimlendirilmiş bellek alanlarıdır. Veri türleri ise değişkenlerin içerisinde saklanabilecek değerlerin türünü belirler. Örneğin, bir değişken bir sayı, metin veya boolean değerini saklayabilir.

Koşullu İfadeler ve Kontrol Yapıları Nedir?

Koşullu ifadeler, belirli bir şartın doğru veya yanlış olmasına bağlı olarak farklı kod bloklarının çalıştırılmasını sağlar. Kontrol yapıları ise program akışını belirlemek için kullanılır. Örneğin, if-else ifadeleri veya switch-case yapısı koşullu ifadeleri kullanır.

Döngüler ve Tekrarlama İfadeleri Nedir?

Döngüler, belirli bir işlemi tekrar tekrar gerçekleştirmek için kullanılır. Bir döngü içerisindeki kod bloğu belirli bir şart sağlandığı sürece çalışır. Tekrarlama ifadeleri, döngülerin nasıl çalışacağını belirler. Örneğin, for, while ve do-while döngüleri PHP’de sık kullanılan tekrarlama ifadeleridir.

Fonksiyonlar ve Parametreler Nedir?

Fonksiyonlar, belirli bir işlemi gerçekleştirmek için kullanılan kod bloklarıdır. Parametreler ise fonksiyonlara girdi sağlamak için kullanılır. Bir fonksiyonun çalışabilmesi için belirtilen parametrelerle çağrılması gerekir.

Diziler ve Dizi İşlemleri Nedir?

Diziler, bir veya daha fazla değeri bir araya getirmek için kullanılan veri yapılarıdır. Dizi içerisindeki her bir değer, bir indeksle belirtilir. PHP’de dizileri oluşturmak, erişmek ve düzenlemek için çeşitli dizi işlemleri kullanılır.

Sınıflar ve Nesneler Nedir?

Sınıflar, nesnelerin yapısını ve davranışlarını tanımlayan şablondur. Nesneler ise sınıflardan türetilerek oluşturulan örneklerdir. Nesneler, sınıfın özelliklerini ve yöntemlerini alırlar ve bu özellikleri kullanarak belirli bir davranışı gerçekleştirirler. PHP’de sınıflar ve nesneler, nesne yönelimli programlamanın temel yapı taşlarıdır.