JSON JSONP

JSON Nedir?

JSON (JavaScript Object Notation), hafif bir veri alışverişi formatıdır. Bu format, insanlar tarafından okunması ve yazılması kolaydır ve aynı zamanda bilgisayarlar tarafından kolaylıkla yorumlanabilir. JSON, veri transferi yapmak için kullanılan standart bir formattır ve JavaScript dilindeki nesne yapılarına benzer bir şekilde verileri organize eder.

JSON, anahtar-değer çiftleri kullanarak verileri temsil eder. Anahtarlar ve değerler arasında “:” ile ayrılır ve her bir çift virgül “,” ile ayrılır. JSON formatında kullanılabilecek veri türleri şunlardır: sayılar, metinler, boolean değerler, diziler, nesneler ve null.

Bir JSON örneği şu şekilde görünebilir:

Anahtar	Değer
“name”	“John Doe”
“age”	25
“city”	“Istanbul”

JSON, web uygulamaları arasında veri alışverişi yaparken sıklıkla kullanılır. Örneğin, bir sunucudan gelen verileri bir web sayfasında dinamik olarak göstermek için JSON kullanılabilir. Ayrıca, API üzerinden veri alışverişi yaparken de JSON formatı tercih edilir.

JSONP Nasıl Çalışır?

JSONP Nedir?

JSONP, JSON Veri Objesi formatında veri alışverişi yapmak için kullanılan bir yöntemdir. JSONP, JSON ile çalışan web uygulamalarının aynı kaynaktan gelen verileri kullanmasını sağlar. Bu da farklı alan adlarına sahip iki web sitesinin birbirlerinden veri alışverişi yapabilmesini mümkün kılar. JSONP’de JSON verisi, JavaScript kodu içinde bir fonksiyon çağrısı olarak alınır ve bu sayede farklı domainler arasında AJAX isteklerinin yapılabildiği bir yapı elde edilir.

JSONP, JSON with Padding (JSON ile sarma) anlamına gelir. JSONP’nin çalışma mantığı, JSON verisinin bir fonksiyon çağrısı içinde sarmalanmasıdır. JSONP kullanırken, <script> etiketi ile alınacak verinin URL’si belirtilir. Bu URL, server tarafında belirli bir fonksiyonu çağıran bir parametre içerir. Bu fonksiyon, sunucu tarafında JSON verisini oluşturur ve web sayfasına geri döner. Web sayfası ise bu veriyi JavaScript kodu içerisinde kullanabilir.

JSONP için Güvenlik Önlemleri

JSONP, veri alışverişi yaparken güvenlik riskleri taşıyabilir. Çünkü JSONP, farklı domainler arasında veri aktarımına izin verir ve bu durumda Cross-Site Scripting (XSS) saldırılarına yol açabilir. Bu nedenle, JSONP kullanırken dikkatli olunmalı ve güvenlik önlemleri alınmalıdır. Sunucu tarafında gelen requestlerin ve parametrelerin güvenli bir şekilde kontrol edilmesi, güvenlik açıklarının önlenmesi için önemlidir. Ayrıca, JSONP kullanırken güvenli bir şekilde veri alışverişi yapılacak domainleri sınırlamak da güvenlik önlemleri arasında yer alır.

JSON Formatı Nasıl Oluşturulur?

JSON (JavaScript Object Notation) bir veri değişim formatıdır ve verileri kolaylıkla birbirine bağlayabilir ve transfer edebilir. JSON formatı, farklı programlama dilleri arasında uyumlu bir şekilde kullanılabilir ve verileri dizinleyen bir anahtar-değer çifti yapısına sahiptir. JSON, basit ve hafif bir formata sahip olduğu için son yıllarda çok popüler hale gelmiştir.

JSON formatı, iki temel veri türünü destekler: nesneler ve diziler. Nesneler, anahtar ve değer çiftlerinin bir araya geldiği bir koleksiyondur. Örneğin:

• Örnek JSON Nesne: {“ad”: “Ahmet”, “soyad”: “Yılmaz”, “yaş”: 30}

Diziler ise birden fazla nesnenin bir araya geldiği bir koleksiyondur. Örneğin:

• Örnek JSON Dizi: [{“ad”: “Ayşe”, “soyad”: “Kara”}, {“ad”: “Mehmet”, “soyad”: “Demir”}]

JSON formatında veri oluşturmak oldukça basittir. JSON verilerini doğrudan bir metin düzenleyicide elle yazabilirsiniz. Eğer bir programlama dilinde JSON verileri oluşturmak istiyorsanız, dilin sunduğu veri yapıları ve fonksiyonları kullanarak JSON nesne veya dizilerini oluşturabilirsiniz. JSON formatında oluşturduğunuz verileri daha sonra kullanabilir veya başka sistemlere gönderebilirsiniz.

JSON İle Veri Alışverişi Nasıl Yapılır?

JSON (JavaScript Object Notation), veri alışverişi için sıkça kullanılan bir veri formatıdır. Bu format, verileri insanlar tarafından okunabilir ve yazılabilir bir yapıda depolamak ve iletmek için kullanılan bir standarttır. JSON, açık ve basit bir sözdizimine sahiptir ve çeşitli programlama dilleri tarafından desteklenmektedir.

JSON ile veri alışverişi yapmak oldukça kolaydır. İlk adım olarak, bir JSON nesnesi oluşturmanız veya elde etmeniz gerekmektedir. Bu nesne, key-value çiftleriyle oluşturulur ve verileri içerir. Örneğin, bir kullanıcının adı, soyadı ve yaş bilgilerini içeren bir JSON nesnesi oluşturabilirsiniz.

Veri alışverişi yapmak için, oluşturduğunuz JSON nesnesini bir sunucuya veya başka bir istemciye iletebilirsiniz. Bu iletişim genellikle HTTP protokolü aracılığıyla gerçekleştirilir. Sunucu, JSON verisini alır, işler ve gerektiğinde yanıt olarak başka bir JSON nesnesi döndürebilir. İstemci, aldığı JSON verisini kullanabilir ve gerekirse işleyebilir.

• JSON oluşturmak: JSON oluşturmak için, bir programlama dili veya veri işleme aracı kullanabilirsiniz. Örneğin, JavaScript’te bir JSON nesnesi oluşturabilirsiniz. Nesne özelliklerini ve değerlerini belirttikten sonra, JSON.stringify() fonksiyonunu kullanarak JSON formatına dönüştürebilirsiniz.
• JSON verisi almak: JSON verisi almak için, bir HTTP isteği göndermeniz gerekmektedir. Bu isteği sunucuya göndererek JSON verisini alabilirsiniz. Sunucu, isteği alır, gerektiğinde veriyi işler ve JSON formatında yanıt olarak gönderir.
• JSON verilerini işlemek: JSON verilerini işlemek için, programlama dillerindeki JSON işleme fonksiyonlarını veya veri işleme araçlarını kullanabilirsiniz. JSON.parse() fonksiyonu, JSON verisini bir nesne olarak ayrıştırırken, JSON.stringify() fonksiyonu JSON nesnesini bir dizgeye dönüştürür.

HTTP Metodu	URL	Açıklama
GET	/api/users	Tüm kullanıcıları getirir.
GET	/api/users/{id}	Belirli bir kullanıcıyı getirir.
POST	/api/users	Yeni bir kullanıcı oluşturur.
PUT	/api/users/{id}	Belirli bir kullanıcıyı günceller.
DELETE	/api/users/{id}	Belirli bir kullanıcıyı siler.

JSONP İçin Güvenlik Önlemleri

JSONP, JSON with Padding’in kısaltmasıdır ve web uygulamalarında çapraz alan kaynak paylaşımı (CORS) politikalarını aşmak için kullanılan bir yöntemdir. Bu nedenle, kullanıcıların güvenlik ve gizlilik sorunlarına neden olabilecek birçok potansiyel riski içerir. JSONP kullanırken, aşağıda belirtilen bazı güvenlik önlemlerini almak önemlidir.

• Güvenilir Kaynaklarla Sınırlama: JSONP istekleri sadece güvenilir ve tanıdık kaynaklardan gelecek şekilde sınırlanmalıdır. Bilinmeyen veya güvenilmeyen kaynaklarla yapılan istekler güvenlik açıklarına ve kötü niyetli saldırılara neden olabilir.
• Veri Doğrulama: JSONP ile gelen veriler, güvenilirliklerinin kontrol edilmesi için doğrulanmalıdır. Gelen verilerin beklenen formatta ve içerikte olduğundan emin olunmalıdır. Bu, veri bütünlüğünü ve güvenliğini sağlamaya yardımcı olur.
• Sanitizasyon Uygulama: JSONP yanıtlarındaki veriler, kullanıma hazır hale getirmeden önce sanitization işleminden geçirilmelidir. Bu, kötü amaçlı kod enjeksiyonunu önlemekte ve güvenlik açıklarını kapatmaktadır.

JSONP’nin güvenlik zafiyetlerini anlamak ve bu önlemleri uygulamak, web uygulamalarının güvenliğini artırmada önemli bir adımdır. Bu önlemler, kullanıcıların ve verilerin güvenliğini sağlamak için temel olarak kabul edilmelidir.

JSONP İçin Güvenlik Önlemleri Özeti

Güvenlik Önlemi	Açıklama
Güvenilir Kaynaklarla Sınırlama	Sadece güvenilir ve tanıdık kaynaklardan gelen isteklere izin verilmesi.
Veri Doğrulama	Gelen verilerin doğrulanarak beklenen formatta ve içerikte olduğunun kontrol edilmesi.
Sanitizasyon Uygulama	JSONP yanıtlarındaki verilerin sanitization işleminden geçirilerek güvenli hale getirilmesi.

JSON Verilerini İşlemek İçin Araçlar

JSON (JavaScript Object Notation), web uygulamalarında veri alışverişi yapmak için kullanılan bir veri formatıdır. JSON, basit bir yapıya sahiptir ve insanlar tarafından kolayca okunabilir ve yazılabilir. JSON verilerini işlemek için birçok araç mevcuttur. Bu yazıda, JSON verilerini işlemek için birkaç popüler aracı inceleyeceğiz.

Birinci araç, JavaScript tarafından desteklenen ve işletim sistemi bağımsız bir JSON kütüphanesi olan “JSON-js”dir. Bu kütüphane, JSON verilerini okumak, yazmak ve dönüştürmek için kullanılır. JSON-js, veriler arasında dönüşüm yapma, verilerin sıralamasını değiştirme ve JSON nesneleri oluşturma gibi işlemleri gerçekleştirebilir.

İkinci araç, JSON verilerini işlemek için kullanılan bir jQuery eklentisi olan “jQuery-JSONP”dir. JSONP (JSON with Padding), farklı etki alanları arasında veri paylaşımına izin veren bir yöntemdir. jQuery-JSONP, JSONP ile veri alışverişi yapmak için kolay bir arayüz sağlar ve sunucudan JSONP yanıtını işlemek için gerekli olan işleri otomatikleştirir.

JSON ve JSONP Arasındaki Farklılıklar

JSON (JavaScript Object Notation), veri alışverişi için kullanılan bir veri formatıdır. JSON, metin tabanlı ve platformdan bağımsızdır. JSONP (JSON with Padding), JSON’a benzer bir veri formatıdır, ancak farklı kullanım amaçları vardır.

JSON, verileri basit bir şekilde yapılandırmak için kullanılır. Veriler, anahtar-değer çiftleri halinde tutulur ve nesneler, diziler, sayılar, metinler, boolean değerler ve null değerler gibi temel veri tiplerini destekler. JSON verileri, JavaScript dilindeki nesnelerle uyumlu bir şekilde temsil edilir.

JSONP ise, JSON verilerinin farklı alan adları veya kökenler arasında paylaşılmasını sağlamak için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, tarayıcının aynı köken politikalarını atlamanıza olanak tanır. JSONP, bir HTML sayfasında JavaScript kodu içeren bir etiket ile çalışır. Bu kod, JSON verisini almak için sunucuya bir istek gönderir ve sunucu bu isteği yanıtlamak için JSONP formatında veriyi döndürür.

JSON ve JSONP Arasındaki Temel Farklar

• JSON, basit bir veri formatıdır ve verileri anahtar-değer çiftleri halinde tutar. JSONP ise, veri paylaşımını mümkün kılan bir yöntemdir ve JSON verilerini başka kökenlerle paylaşmanın bir yolunu sağlar.
• JSON, doğrudan JavaScript kodu içinde kullanılabilir ve JavaScript tarafından kolayca işlenebilir. JSONP ise, JavaScript kodu içerisinde kullanılan bir tekniktir ve sunucu tarafında özel işlemler gerektirir.
• JSON, tarayıcılar tarafından doğrudan desteklenir ve AJAX çağrılarıyla kolayca erişilebilir. JSONP ise, modern tarayıcılar tarafından güvenlik nedenleriyle sınırlı desteklenir ve kullanımı bazı güvenlik riskleri taşır.

JSON	JSONP
Basit veri formatı	Veri paylaşımını sağlar
Doğrudan JavaScript kodunda kullanılabilir	Özel sunucu işlemleri gerektirir
Tarayıcı desteği geniş	Tarayıcı desteği sınırlı

Sık Sorulan Sorular

JSON Nedir?

JSON (JavaScript Object Notation), verileri hafif, bağımsız ve kolayca okunabilen bir formatta depolamak ve alışveriş yapmak için kullanılan bir veri biçimidir. JSON, anahtar-değer çiftleri ve değerlerin dizilerini destekleyen bir format olarak bilinir.

JSONP Nasıl Çalışır?

JSONP (JSON with Padding), tarayıcıda ortaya çıkan Cross-Origin Resource Sharing (CORS) kısıtlamalarını aşmak için kullanılan bir yöntemdir. JSONP, sayfanın HTML kodunda JavaScript kodunu içerir ve sunucuya bir GET isteği gönderir. Sunucu, isteği alır, istenen veriyi JavaScript kodunun içine koyar ve geri yanıt olarak döndürür. Bu şekilde, tarayıcıda sayfayı yüklerken oluşan kısıtlamaların üzerinden gelinir.

JSON Formatı Nasıl Oluşturulur?

JSON formatı, verilerin belirli bir yapıya uygun olarak organize edilmesini gerektirir. JSON formatında, veriler anahtar-değer çiftleri olarak yazılır ve { } içerisinde yer alır. Anahtar-değer çiftleri arasında “,” (virgül) kullanılır. Anahtarlar ve değerler çift tırnak (“”) içerisinde yazılır. Örneğin: {“name”: “John”, “age”: 25}

JSON İle Veri Alışverişi Nasıl Yapılır?

JSON, veri alışverişi için genellikle GET veya POST yöntemleriyle bir HTTP isteği ile kullanılır. Veriler, isteğin gövdesinde veya URI parametreleri olarak gönderilebilir. Sunucu, bu isteği alır, JSON verisini işler ve istemciye bir yanıt olarak geri döner. İstemci, bu yanıtı alır ve JSON verisini kullanır.

JSONP İçin Güvenlik Önlemleri

JSONP, XSS (Cross-Site Scripting) saldırılara açık bir yöntemdir. Güvenlik önlemleri almadan kullanıldığında, istenmeyen JavaScript kodunun çalıştırılmasına izin verebilir. Bu nedenle, JSONP kullanırken güvenlik önlemleri almak önemlidir. Bunlar arasında giriş doğrulama, gelen JSONP verilerini güvenilir kaynaklardan almak, gelen verileri dikkatlice işlemek ve uygun şekilde kaçış karakterleri kullanmak yer alır.

JSON Verilerini İşlemek İçin Araçlar

JSON verilerini işlemek için çeşitli araçlar ve kütüphaneler bulunmaktadır. Bu araçlardan bazıları JSON.parse() ve JSON.stringify() fonksiyonları, JavaScript’te JSON verilerini analiz etmek ve oluşturmak için kullanılır. Diğer dillerde de JSON verilerini işlemek için çeşitli kütüphaneler ve yardımcı fonksiyonlar bulunmaktadır.

JSON ve JSONP Arasındaki Farklılıklar

JSON ve JSONP arasındaki temel fark, veri alışverişi için kullandıkları protokollerde yatar. JSON, AJAX çağrıları gibi modern yöntemlerle çalışırken, JSONP eski bir tekniktir ve genellikle tarayıcı kısıtlamalarını aşmak için kullanılır. JSON, veriyi doğrudan alışveriş ederken JSONP, istemci tarafında JavaScript kodunu çalıştırarak veriyi alışveriş eder. JSONP ayrıca XSS saldırılarına açık olduğundan uygun güvenlik önlemleri almak gerekebilir.