JavaScript Sözdizimi Nedir?
İçindekiler
- 1 JavaScript Sözdizimi Nedir?
- 2 Değişkenlerle JavaScript Sözdizimi Nasıl Çalışır?
- 3 JavaScript Fonksiyonları ve Sözdizimi
- 4 Döngülerin JavaScript Sözdizimi Nasıl Kullanılır?
- 5 JavaScript Koşullu İfadelerin Sözdizimi
- 6 JavaScript Nesnelerinin Sözdizimi
- 7 JavaScript Dizi Sözdizimi ve Kullanımı
- 8 Sık Sorulan Sorular
JavaScript, internet tabanlı uygulamaları geliştirmek için kullanılan bir programlama dilidir. JavaScript’in sözdizimi, programlama dilinde kullanılan kuralları ve yapıları ifade eder. Bu sözdizimi, JavaScript kodunun nasıl yazılacağını ve ifadelerin nasıl kullanılacağını belirler.
JavaScript sözdizimi, yalın ve anlaşılması kolay bir dildir. Bu dil, web tarayıcılarında çalışan bir betik dildir ve HTML ile entegre bir şekilde kullanılır. JavaScript’in, web sitelerine etkileşimli özellikler eklemek için kullanılan en yaygın programlama dillerinden biri olduğunu söyleyebiliriz.
JavaScript sözdizimi, değişkenler, fonksiyonlar, döngüler, koşullu ifadeler, nesneler ve diziler gibi birçok temel yapıyı içerir. Bu yapılar, kodun çalışmasını kontrol etmek, veri yönetimi yapmak ve işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır.
JavaScript Sözdizimi Özellikleri
- JavaScript kodu HTML içinde <script> etiketi arasında yazılır.
- JavaScript kodu satır satır çalışır ve noktalı virgül ile ifadeleri sonlandırılır.
- JavaScript’de değişkenler, var veya let anahtar kelimeleriyle tanımlanır.
- Kodun okunabilirliğini ve anlaşılabilirliğini artırmak için etiket kullanımı önemlidir.
JavaScript Sözdizimi Örnekleri
| Kod Örneği | Açıklama |
|---|---|
| var x = 5; | Değişken tanımlama örneği |
| function helloWorld() {console.log(“Merhaba Dünya!”);} | Fonksiyon tanımlama örneği |
| for (var i = 0; i < 5; i++) {console.log(i);} | Döngü kullanımı örneği |
Değişkenlerle JavaScript Sözdizimi Nasıl Çalışır?
Değişkenlerle JavaScript sözdizimi, JavaScript programlamasındaki temel yapı taşlarından biridir. Bir değişken, bir değeri saklamak veya başka bir nesneye referans olmak için kullanılır. Değişkenlere, programın farklı noktalarında veriye erişmek ve manipüle etmek için ihtiyaç duyarız. Javascript’te değişkenlerin olması, kodun daha esnek ve kullanışlı olmasını sağlar.
Değişkenlerin tanımlanması, değişken adının belirlenmesi ve değer atanması adımlarını içerir. JavaScript’te değişkenler tanımlandıkları anda otomatik olarak oluşturulur. Bir değişken tanımlarken, var, let veya const anahtar kelimelerinden birini kullanırız. Bu anahtar kelimeler arasındaki farklar, değişkenin kapsamını belirler.
Değişkenlerle JavaScript sözdizimi kullanırken dikkate almanız gereken birkaç kural vardır. Değişken adları, harf, rakam veya alt çizgi karakteri (_) ile başlamalıdır. Ayrıca, değişken adları büyük-küçük harf duyarlıdır, yani “name” ve “Name” iki farklı değişken olarak kabul edilir. Aynı şekilde, özel JavaScript anahtar kelimelerinin veya yerleşik fonksiyonların değişken adı olarak kullanılamayacağını unutmayın.
- Değişkenler, farklı veri tiplerini (string, sayı, boolean, dizi, nesne vb.) saklamak için kullanılabilir.
- var anahtar kelimesi global bir değişken tanımlarken kullanılır. Bu değişken, programın herhangi bir noktasından erişilebilir.
- let anahtar kelimesi ise yerel bir değişken tanımlarken kullanılır. Bu değişken sadece tanımlandığı blokta (if, for, while vb.) erişilebilir.
- const anahtar kelimesi ise sabit bir değişken tanımlarken kullanılır. Bu değişkenin değeri, tanımlandığı anda atanır ve sonradan değiştirilemez.
| Anahtar Kelime | Kapsamı | Değiştirilebilirlik |
|---|---|---|
| var | Global | Evet |
| let | Yerel (blok) | Evet |
| const | Yerel (blok) | Hayır |
JavaScript Fonksiyonları ve Sözdizimi
JavaScript, web tarayıcılarında çalışabilen bir programlama dilidir. JavaScript, web sayfalarına dinamiklik katmak için kullanılır ve kullanıcı etkileşimini sağlar. Fonksiyonlar, JavaScript’in en temel yapı taşlarından biridir ve kodun tekrar kullanılabilirliğini sağlar. Bu blog yazısında, JavaScript fonksiyonlarının ne olduğunu ve sözdizimini nasıl kullanabileceğimizi inceleyeceğiz.
Fonksiyon Nedir?
Fonksiyonlar, belirli bir işlevi yerine getiren kod bloklarıdır. Bir fonksiyonu tanımlarken, belirli parametreleri alabilir ve bu parametreleri kullanarak bir dizi işlem gerçekleştirebilirsiniz. Fonksiyonlar, kodun daha okunabilir ve yönetilebilir olmasını sağlar. Ayrıca, aynı kodu tekrar tekrar yazmak yerine, fonksiyonları kullanarak kodun tekrar kullanılabilirliğini artırabilirsiniz.
Fonksiyon Sözdizimi
| Sözdizimi | Açıklama |
|---|---|
| function functionName(parameter1, parameter2, …) | Bir fonksiyon tanımlamak için kullanılır. Parametreler isteğe bağlı olabilir. |
| { | Fonksiyon bloğunun başlangıcını belirtir. |
| // kod bloğu | Fonksiyonun yapacağı işlemleri içeren kod bloğu. |
| return value; | Fonksiyonun geri döneceği değeri belirtir. |
| } | Fonksiyon bloğunun sonunu belirtir. |
Fonksiyon Örnekleri
- Örnek 1: Toplama işlemi yapan bir fonksiyon tanımlayalım:
“`javascript
function toplama(a, b) {
return a + b;
}
let sonuc = toplama(5, 3);
console.log(sonuc); // 8
“`
- Örnek 2: Faktöriyel hesaplayan bir fonksiyon tanımlayalım:
“`javascript
function faktoriyel(n) {
if (n === 0 || n === 1) {
return 1;
}
return n * faktoriyel(n – 1);
}
let sonuc = faktoriyel(5);
console.log(sonuc); // 120
“`
JavaScript fonksiyonları, gösterilen gibi tanımlanır ve çağrılır. Fonksiyonların dışında tanımlanan değişkenler, fonksiyonlar içinde de kullanılabilir. Bu şekilde, ihtiyaç duyulan herhangi bir hesaplama veya işlem fonksiyonlarla gerçekleştirilebilir. JavaScript fonksiyonları, kodun modüler ve iskelet halinde olmasını sağlar, böylece daha karmaşık projeleri daha rahat yönetebilirsiniz.
Döngülerin JavaScript Sözdizimi Nasıl Kullanılır?
JavaScript’de döngüler, belirli bir kod bloğunu tekrarlamak için kullanılan önemli bir yapıdır. Döngüler sayesinde, belirli bir koşul sağlandığı sürece belirli bir kod bloğunun çalıştırılması sağlanır. Bu yazıda, JavaScript’te döngülerin sözdizimini ve nasıl kullanılacağını inceleyeceğiz.
JavaScript’te en sık kullanılan döngü türü ‘for’ döngüsüdür. ‘for’ döngüsü, belirli bir koşul sağlandığı sürece belirli bir kod bloğunu tekrar etmek için kullanılır. Sözdizimi şu şekildedir:
<pre>
for (başlangıç değeri; koşul; artış/değişim) {
// Kod bloğu
}
</pre>
Burada ‘başlangıç değeri’ döngünün başlangıç değerini, ‘koşul’ döngünün çalışma koşulunu ve ‘artış/değişim’ ise her tekrarda ne kadar artırılacağını ya da değişeceğini belirtir. Örneğin, aşağıdaki kod bloğu, 0’dan 9’a kadar olan sayıları sırasıyla ekrana yazdıracaktır.
<pre>
for (let i = 0; i < 10; i++) {
console.log(i);
}
</pre>
Bu şekilde, döngülerin sözdizimini ve nasıl kullanıldığını öğrenmiş olduk. JavaScript’te başka döngü türleri de bulunmaktadır, ancak ‘for’ döngüsü en yaygın kullanılan döngüdür. Döngülerin kullanılması, tekrar eden işlemler için oldukça kullanışlıdır ve JavaScript programlamasında sıkça kullanılabilir.
JavaScript Koşullu İfadelerin Sözdizimi
JavaScript’de koşullu ifadeler, belirli bir koşulun doğru veya yanlış olmasına bağlı olarak farklı işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlayan yapıları ifade eder. Bu ifadeler genellikle bir karar verme mekanizması olarak kullanılır ve programın akışının kontrol edilmesinde büyük bir öneme sahiptir.
JavaScript’de koşullu ifadeler, genellikle “if”, “else if” ve “else” anahtar kelimeleriyle ifade edilir. Bu anahtar kelimelerin ardından bir koşulun değeri ve bu koşulun doğru olduğunda gerçekleştirilecek işlemler belirtilir. Eğer koşul doğruysa, ifadeye ait olan blok çalıştırılır. Eğer koşul yanlışsa, sıradaki koşula geçilir veya “else” bloğu çalıştırılır.
Koşullu ifadelerle çalışırken sıklıkla kullanılan operatörler “>”, “=”, “
JavaScript Nesnelerinin Sözdizimi
JavaScript’te nesneler, verileri ve bu veriler üzerinde çalışan fonksiyonları gruplamak için kullanılan bir yapıdır. Nesneler, özellik değerlerini (property) ve fonksiyonları (method) içerebilir. Nesnelerin sözdizimi, obje oluşturma, özellik tanımlama ve erişim, fonksiyon tanımlama ve çağırma gibi işlemleri içerir.
Nesnelerin sözdizimi kullanılarak bir nesne oluşturmak için öncelikle new anahtar kelimesi kullanılır. Örneğin, bir kullanıcının bilgilerini içeren bir kullanıcı nesnesi oluşturmak için aşağıdaki gibi bir kod kullanabiliriz:
| Sözdizimi | Açıklama |
|---|---|
| var kullanici = new Object(); | kullanici adında boş bir nesne oluşturur. |
| kullanici.ad = “Ahmet”; | kullanici nesnesine ad özelliği ekler ve değerini “Ahmet” olarak atar. |
| kullanici.yas = 25; | kullanici nesnesine yas özelliği ekler ve değerini 25 olarak atar. |
| kullanici.bilgiAl = function() { return this.ad + ” ” + this.yas; }; | kullanici nesnesine bilgiAl isimli bir fonksiyon ekler. Bu fonksiyon, kullanıcının adını ve yaşını birleştirerek geri döndürür. |
Nesnelerin sözdiziminde, nesnenin özelliklerine ulaşmak için nokta (.) operatörü kullanılır. Örneğin, yukarıdaki örnekte kullanici.ad şeklinde kullanarak nesnenin ad özelliğine erişebiliriz. Aynı şekilde nesnenin fonksiyonlarına ulaşmak için de nokta operatörü kullanılır ve fonksiyon çağrısı yapılır.
Nesnelerin sözdizimi JavaScript’in en önemli özelliklerinden biridir ve JavaScript programlamada çok sık kullanılan bir yapısıdır. Nesneleri kullanarak verileri gruplamak ve yönetmek daha düzenli ve kullanışlı bir kod yazmamızı sağlar.
JavaScript Dizi Sözdizimi ve Kullanımı
JavaScript dizi sözdizimi ve kullanımı, JavaScript programlamada çok önemli bir konudur. Diziler, birden çok değeri depolamak için kullanılan veri yapılarıdır. JavaScript dilinde diziler [] köşeli parantezler içinde tanımlanır. Diziye ait değerler, virgülle ayrılarak içerisine yazılır. Örneğin, var numbers = [1, 2, 3, 4, 5]; şeklinde bir dizi tanımlayabiliriz.
Dizilerin kullanımı oldukça esnektir. Bir dizinin elemanlarına erişmek için index numarasını kullanırız. JavaScript’te dizilerin index numaraları 0’dan başlar. Yani, ilk eleman 0 indexine sahiptir. Örneğin, yukarıda verilen numaralar dizisinde 2. elemana ulaşmak için numbers[1] şeklinde kullanabiliriz.
Dizilerin kullanımında birçok işlem yapılabilir. Örneğin, bir dizinin eleman sayısını öğrenmek için length özelliğini kullanabiliriz. Ayrıca, dizinin sonuna yeni bir eleman eklemek için push() fonksiyonunu, dizinin başına yeni bir eleman eklemek için ise unshift() fonksiyonunu kullanabiliriz. Bunun dışında, dizideki en büyük veya en küçük değeri bulmak için Math.max() veya Math.min() fonksiyonlarını kullanabiliriz.
- length: Dizinin eleman sayısını döndürür.
- push(): Dizinin sonuna yeni bir eleman ekler.
- unshift(): Dizinin başına yeni bir eleman ekler.
| Örnek | Açıklama |
|---|---|
| numbers.length | numbers dizisinin eleman sayısını döndürür. |
| numbers.push(6) | numbers dizisinin sonuna 6 ekler. |
| numbers.unshift(0) | numbers dizisinin başına 0 ekler. |
Sık Sorulan Sorular
JavaScript Sözdizimi Nedir?
JavaScript sözdizimi, JavaScript dilinde kodun yazıldığı belirli bir yapı ve kurallar kümesidir. Bu sözdizimi, JavaScript’in nasıl çalıştığını ve kodun doğru bir şekilde yazılmasını sağlar.
Değişkenlerle JavaScript Sözdizimi Nasıl Çalışır?
JavaScript’te değişkenleri tanımlamak için “var”, “let” veya “const” kullanılır. Değişkenlerin adı verilmeli ve bir değer atanmalıdır. Örneğin:
var x = 5;
Bu kodda, “x” adında bir değişken tanımlanmış ve değeri 5 olarak atanmıştır.
JavaScript Fonksiyonları ve Sözdizimi
JavaScript fonksiyonları, kodu bir araya getirmek ve tekrar kullanılabilir bloklar oluşturmak için kullanılır. Bir fonksiyonu tanımlamak için “function” anahtar kelimesi kullanılır. Örneğin:
function merhaba() {
console.log(“Merhaba, Dünya!”);
}
Bu kodda, “merhaba” adında bir fonksiyon tanımlanmıştır ve bu fonksiyon “Merhaba, Dünya!” yazısını konsola yazdırır.
Döngülerin JavaScript Sözdizimi Nasıl Kullanılır?
JavaScript’te döngüler, tekrarlanan işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır. “for” döngüsü en yaygın kullanılan döngü türüdür. Örneğin:
for (var i = 0; i < 5; i++) { console.log(i); }
Bu kodda, 0’dan başlayarak 4’e kadar olan sayılar konsola yazdırılır.
JavaScript Koşullu İfadelerin Sözdizimi
JavaScript’te koşullu ifadeler, belirli bir durumun doğru olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır. “if”, “else if” ve “else” ifadeleri kullanılarak koşullar belirlenir. Örneğin:
var x = 5;
if (x > 10) {
console.log(“x 10’dan büyük”);
} else if (x < 10) {
console.log("x 10'dan küçük");
} else {
console.log("x 10'a eşit");
}
Bu kodda, “x” değişkeninin değeri kontrol edilir ve koşullara göre konsola yazılar yazdırılır.
JavaScript Nesnelerinin Sözdizimi
JavaScript nesneleri, anahtar-değer çiftlerini içeren karma veri türleridir. Nesneler, verileri gruplamak ve düzenlemek için kullanılır. Bir nesneyi tanımlamak için süslü parantezler ({}) kullanılır. Örneğin:
var personel = {
ad: “John”,
soyad: “Doe”,
yas: 30
};
Bu kodda, “personel” adında bir nesne tanımlanmış ve bu nesne ad, soyad ve yaş gibi özellikleri içermektedir.
JavaScript Dizi Sözdizimi ve Kullanımı
JavaScript dizileri, birden çok değeri bir araya getiren veri yapılarıdır. Dizi elemanları, sıfırdan başlayarak bir sıra numarası ile erişilebilir. Diziye erişmek için köşeli parantezler ([]) kullanılır. Örneğin:
var isimler = [“Ahmet”, “Mehmet”, “Ayşe”];
console.log(isimler[0]);
Bu kodda, “isimler” adında bir dizi tanımlanmış ve bu dizinin ilk elemanı olan “Ahmet” konsola yazdırılmıştır.