S/SL Nedir?

SOLID prensipleri nedir ve neden önemlidir?

SOLID prensipleri, yazılım geliştirme sürecinde kullanılan bir dizi tasarım prensibidir. Bu prensipler, yazılım tasarımını daha esnek, sürdürülebilir ve bakımı kolay hale getirir. SOLID prensipleri, yazılım kalitesini arttırmak ve kodun daha iyi organize edilmesini sağlamak için kullanılır.

SOLID, beş farklı prensibi içermektedir. Bu prensipler şunlardır:

• Single Responsibility Principle (Tek Sorumluluk İlkesi): Her sınıfın ve metodun sadece bir görevi olmalıdır.
• Open/Closed Principle (Açık/Kapalı Değişenler İlkesi): Mevcut kodu değiştirmek yerine, yeni özellikler ekleyebilmeliyiz.
• Liskov Substitution Principle (Liskov Yerine Koyma İlkesi): Alt sınıflar, üst sınıfların yerine geçebilmelidir ve aynı davranışı sergileyebilmelidir.

Prensip	Neden Önemli?
Single Responsibility Principle	Kodun daha anlaşılır ve sürdürülebilir olmasını sağlar.
Open/Closed Principle	Kod değişimlerinden kaynaklı hataları en aza indirir ve kodun tekrar kullanılabilirliğini arttırır.
Liskov Substitution Principle	Kodun daha esnek olmasını sağlar ve birbiriyle yer değiştirebilen bileşenlerin kullanılmasını sağlar.

Tek Sorumluluk İlkesi nasıl uygulanır?

Tek Sorumluluk İlkesi (Single Responsibility Principle – SRP), yazılım mühendisliğinin önemli bir prensibidir ve kodun temiz, sürdürülebilir ve ölçeklenebilir olmasına yardımcı olur. SRP, her bir sınıfın ve işlevin sadece bir sorumluluğu olması gerektiğini savunur. Bu prensibe göre, bir sınıf ya da işlev yalnızca bir nedenle değişebilmeli ve bunun dışındaki diğer sorumluluklardan uzak durmalıdır.

SRP’nin uygulanması, yazılım geliştirme sürecinde birçok fayda sağlar. İlk olarak, kodun anlaşılabilirliğini artırır. Her bir sınıfın, yalnızca belirli bir sorumlulukla ilgilenmesi sayesinde kodun okunması, anlaşılması ve hataların bulunması daha kolay olur.

Bununla birlikte, SRP aynı zamanda yazılımın sürdürülebilirliğini de artırır. Her bir sınıfın sadece tek bir sorumluluğu olduğunda, yapılan değişikliklerin diğer sınıfları etkileme olasılığı azalır. Bu da kodun bakımının daha kolay olmasını sağlar.

• Tek Sorumluluk İlkesi’nin Faydaları:
• – Kodun anlaşılabilirliğini artırır.
• – Yazılımın sürdürülebilirliğini sağlar.
• – Hataları bulmayı kolaylaştırır.
• – Kodu daha kolay test edilebilir hale getirir.
• – Kodun yeniden kullanılabilirliğini artırır.

Sınıf	Sorumluluk
Kullanıcı	Giriş bilgilerini almak
Veritabanı	Verileri kaydetmek ve çekmek
E-posta gönderme	E-postaları göndermek

Açık/Kapalı Değişenler İlkesi neden gerekli?

Açık/Kapalı Değişenler İlkesi, yazılım geliştirme sürecinde önemli bir prensiptir. Bu ilke, bir yazılım bileşeninin davranış ve yapısal özelliklerinin, değişiklikler yapmadan geliştirme ekipleri tarafından genişletilebilir olması gerektiğini vurgular. Açık bir şekilde söylemek gerekirse, bir bileşen kodu üzerinde yapılacak değişiklikler, yazılımın başka bir parçasını etkilememelidir. Bu şekilde, bir bileşenin kendi kodunda yapılacak değişiklikler diğer bileşenler üzerinde bir etki yaratmaz ve karmaşık bağımlılıkların oluşmasını engeller.

Bu prensip, yazılım geliştirme sürecinde birçok avantaj sağlar. Öncelikle, bir bileşende yapılacak değişikliklerin sadece o bileşene etki etmesi, kodun daha güvenilir ve hatasız olmasını sağlar. Bir hata veya sorun, sadece ilgili bileşende tespit edilip çözülebilir. Ayrıca, Açık/Kapalı Değişenler İlkesi, gelecekteki ihtiyaçlara kolaylıkla adapte olabilme yeteneği sağlar. Yazılım gereksinimleri zamanla değişebilir ve yeni özellikler eklenebilir. Bu prensip sayesinde, kod üzerinde yapılan değişiklikler diğer bileşenlere minimal bir etki yapar ve yeniden yazma ihtiyacını ortadan kaldırır.

Listelenen avantajların yanı sıra, bu prensip, yazılım ekibinin daha verimli çalışmasını da sağlar. Bir bileşenin değişimlerden etkilenmemesi, ekip üyelerinin daha bağımsız bir şekilde çalışabilmesine olanak tanır. Böylece, farklı bileşenler üzerinde paralel olarak çalışabilirler, bu da geliştirme sürecini hızlandırır ve yazılımın daha hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlar.

Avantajlar	Zorluklar
Kodun güvenilirliğinin artması Hataların sınırlı bir alanda saptanması ve çözülmesi Daha kolay adapte edilebilme yeteneği	Kodun daha karmaşık hale gelmesi Bir bileşenden diğerine bağımlılığın azaltılması gerekliliği

Liskov Yerine Koyma İlkesi nedir ve neden gereklidir?

Liskov Yerine Koyma İlkesi Nedir?

Liskov Yerine Koyma İlkesi (Liskov Substitution Principle), yazılım mühendisliği alanında önemli bir prensip olarak kabul edilir. Bu prensip, bir sınıfın nesnesinin, onun türetilen sınıflarından herhangi biriyle değiştirilebilir olması gerektiğini vurgular. Yani, bir temel sınıfın nesnesi, bu sınıftan türetilmiş herhangi bir sınıfın nesnesiyle yer değiştirdiğinde, sistemin davranışı değişmemelidir.

Liskov Yerine Koyma İlkesinin Neden Gereklidir?

Liskov Yerine Koyma İlkesi’nin en önemli amacı, yazılım tasarımındaki kaliteyi artırmaktır. Bu ilke sayesinde, kodun yeniden kullanılabilirliği ve bakımı kolaylaşır. Ayrıca, sistemdeki modülerlik ve esneklik artar. Liskov Yerine Koyma İlkesi’nin uygulanması, yazılımın daha az hatalı ve daha güvenilir olmasına yardımcı olur. Bunun yanı sıra, kodun anlaşılabilirliği ve test edilebilirliği de artar.

Content rich olarak görüntülenmesi gerektiğinde, Liskov Yerine Koyma İlkesi ile ilgili ayrıntılar bir liste veya tablo şeklinde sunulabilir. Aşağıda, Liskov Yerine Koyma İlkesi’nin bazı temel kuralları listelenmiştir:

• Alt Sınıflar Süper Sınıfı Yerine Geçebilmelidir: Bir alt sınıf, süper sınıfın yerine geçtiğinde beklenen davranışı sergilemelidir.
• Alt Sınıflar İstenmeyen Davranışı Engellememelidir: Bir alt sınıf, süper sınıfın sağladığı sözleşmeleri ihlal etmemelidir ve istenmeyen davranışlar sergilememelidir.
• Alt Sınıflar Ek Koşullar veya Kısıtlamalar Eklememelidir: Bir alt sınıf, süper sınıfın sağladığı koşulları değiştirmemelidir ve ek kısıtlamalar getirmemelidir.

Liskov Yerine Koyma İlkesi Örneği	Beklenen Davranış	İstenmeyen Davranış
Rectangle (Dikdörtgen)	Eni ve boyu ayarlanabilir, alan ve çevre hesaplayabilme	Genişlik ve yükseklik farklı şekilde ayarlanabilir
Square (Kare)	Eni ve boyu ayarlanabilir, alan ve çevre hesaplayabilme	Genişlik ve yükseklik ayrı ayrı veya farklı şekilde ayarlanabilir

Enkapsülasyon ilkesi nasıl uygulanır?

Enkapsülasyon ilkesi, yazılım geliştirme sürecinde önemli bir prensiptir. Bu prensip, bir sınıfın içindeki verilere sadece bu sınıfın erişmesine izin vererek veri gizliliğini sağlamayı hedefler. Bununla birlikte, enkapsülasyon ilkesi aynı zamanda sınıfın davranışını da gizler ve diğer sınıfların sadece belirli yöntemlerle bu davranışlara erişebilmesini sağlar. Bu, yazılımın daha sürdürülebilir, esnek ve güvenilir olmasını sağlar.

Enkapsülasyon ilkesinin uygulanması için ilk olarak sınıf içindeki verilere erişimi sınırlamamız gerekmektedir. Bu genellikle veri alanlarını (variables) özel (private) olarak tanımlayarak yapılır. Örneğin;

<pre>
<code>public class Ogrenci {
private String ad;
private int yas;
private String okulAdi;

// Getter ve setter metotları…
}</code>
</pre>

Bu örnekte, “ad”, “yas” ve “okulAdi” veri alanları private olarak tanımlanmıştır. Böylece bu verilere diğer sınıflardan direkt olarak erişim engellenir. Bununla birlikte, bu veri alanlarına erişmek veya değiştirmek için sınıfın kendi içinde getter ve setter (get ve set) metotları tanımlanabilir.

Arayüz Ayırma Prensibi ile neler kazanılır?

Arayüz Ayırma Prensibi, yazılım geliştirme sürecinde oldukça önemli bir ilkedir. Bu ilke, yazılım bileşenlerinin birbirlerine olan bağımlılıklarını en aza indirgemeyi hedefler. Böylece kodun bakımı, değiştirilmesi ve test edilmesi daha kolay ve güvenilir hale gelir.

Arayüz Ayırma Prensibi’nin kullanılmasıyla birçok avantaj elde edilebilir. İlk olarak, bir bileşenin iç yapısı değiştirildiğinde, bu değişikliğin diğer bileşenlere minimum etkisi olur. Bu sayede sistem daha modüler hale gelir ve her bir bileşen tek başına test edilebilir. Böylece hataların tespiti ve düzeltilmesi daha kolay bir şekilde gerçekleştirilebilir.

Bunun yanı sıra, Arayüz Ayırma Prensibi sayesinde farklı bileşenler birbirinden bağımsız bir şekilde geliştirilebilir. Bir bileşen üzerinde yapılan değişiklikler, diğer bileşenleri etkilemez. Bu durumda birden fazla ekip aynı anda çalışabilir ve yazılımın geliştirme süreci hızlanır.

Arayüz Ayırma Prensibi ile Neler Kazanılır? :

• Düşük Bağımlılık: Arayüz Ayırma Prensibi sayesinde bileşenler arasındaki bağımlılık azalır, böylece bir bileşeni değiştirirken diğer bileşenlere minimum etki yapılır.
• Modülerlik: Her bir bileşen bağımsız olarak geliştirilebilir ve test edilebilir, bu da kodun modüler ve taşınabilir olmasını sağlar.
• Paralel Geliştirme: Farklı bileşenler aynı anda farklı ekipler tarafından geliştirilebilir, bu da yazılımın daha hızlı bir şekilde tamamlanmasını sağlar.

Kazanılanlar	Açıklama
Düşük Bağımlılık	Bileşenler arasındaki bağımlılık azaltılarak değişikliklerin minimum etki yapması sağlanır.
Modülerlik	Her bir bileşen bağımsız olarak geliştirilebilir ve test edilebilir.
Paralel Geliştirme	Farklı bileşenler aynı anda farklı ekipler tarafından geliştirilebilir.

Bağımlılık Tersine Çevirme Prensibi nasıl kullanılır?

Bağımlılık Tersine Çevirme Prensibi, yazılım geliştirme alanında sıkça kullanılan ve önemli bir prensiptir. Bu prensip, yazılımda bağımlılıkları en aza indirmeyi ve kodun daha esnek, yeniden kullanılabilir ve bakımı daha kolay hale getirmeyi amaçlar. Bu prensibi uygulamak için birkaç adım izlemek gerekmektedir.

İlk adım, bağımlılıkları tersine çevirmektir. Bu, yüksek seviyeli modüllerin düşük seviyeli modüllere bağımlı olmamasını sağlar. Yani, bir modülün başka bir modüle bağımlı olmasından ziyade, her ikisi de ortak bir arayüz üzerinden iletişim kurar. Böylece modüller birbirinden bağımsız hale gelir ve değişiklik yapıldığında tek bir modülün etkilenmesi önlenir.

İkinci adım, daha genel arayüzler kullanmaktır. Bu, daha spesifik olan yerine, daha genel olan arayüzler kullanmayı amaçlar. Bu sayede, herhangi bir sınıf yerine başka bir sınıf kullanıldığında da programın doğru şekilde çalışması sağlanır. Bu sayede, Liskov Yerine Koyma İlkesi daha rahat bir şekilde uygulanabilir.

Sık Sorulan Sorular

SOLID prensipleri nedir ve neden önemlidir?

SOLID, yazılım geliştirme prensiplerine dayanan bir tasarım yaklaşımıdır. Tek tek incelendiğinde, her prensip, yazılım projelerinin daha esnek, sürdürülebilir ve kolayca genişletilebilir olmasını sağlar. SOLID prensipleri, kötü tasarım nedeniyle ortaya çıkabilecek karmaşıklığı azaltarak ve yazılım projelerinin iyileştirilmesine yardımcı olarak önemli bir rol oynar.

Tek Sorumluluk İlkesi nasıl uygulanır?

Tek Sorumluluk İlkesi, bir sınıfın yalnızca bir sorumluluğu olması gerektiğini belirtir. Bu ilke, her bir sınıfın tek bir nedenle değişebileceği anlamına gelir. Sınıfın sorumlulukları ne kadar az olursa, daha az bağımlılık ve daha yüksek test edilebilirlik elde edilir. Tek Sorumluluk İlkesi’ni uygulamak için, sınıfların görevlerini belirlemeli ve bu görevlerin dışına çıkmamalarını sağlamalıyız.

Açık/Kapalı Değişenler İlkesi neden gerekli?

Açık/Kapalı Değişenler İlkesi, yazılım bileşenlerinin genişletilebilir olması ve değiştirilmeleri gerektiğinde açık olması, ancak mevcut işlevselliğin değiştirilmemesi gerektiğini belirtir. İlgili prensibi takip etmek, mevcut kodu yeniden yazmadan yeni işlevselliği eklemeye olanak sağlar. Bu, kodun daha az kırılgan olmasını, daha hızlı geliştirme süreçleri ve daha yüksek bakım kolaylığı sağlar.

Liskov Yerine Koyma İlkesi nedir ve neden gereklidir?

Liskov Yerine Koyma İlkesi, bir sınıfın nesnesinin, üst sınıf ya da arayüzünün nesnesi gibi davranması gerektiğini belirtir. Yani, bir alt sınıf, üst sınıf tarafından tanımlanan davranışları yerine getirmeli ve herhangi bir durumda üst sınıfın yerine geçebilmelidir. Bu ilke, kodun tersine çevrilebilir ve daha esnek olmasını sağlar. Bu sayede, programda yanlış yerine koyma durumları önlenir ve beklenmeyen hataların ortaya çıkma olasılığı azalır.

Enkapsülasyon ilkesi nasıl uygulanır?

Enkapsülasyon, bir nesnenin iç durumlarını gizli tutmak ve sadece ilgili işlevleri tarafından erişilebilir hale getirmek anlamına gelir. Bu, başka bir sınıfın veya gelecekteki değişikliklerin nesnenin iç durumlarını doğrudan etkilemesini önler. Enkapsülasyon ilkesini uygulamak için, sınıfları ve veri üyelerini özel yaparak ve sınıf dışından erişimi kontrol eden yöntemler sağlayarak gerekli düzeyde gizlilik sağlamalıyız.

Arayüz Ayırma Prensibi ile neler kazanılır?

Arayüz Ayırma Prensibi, bir sınıfın, ihtiyaç duymadığı davranışları içermeyen özelleştirilmiş arayüzler alması gerektiğini belirtir. Bu prensibi takip etmek, daha az bağımlılık, daha yüksek kod esnekliği, daha hızlı derleme süreleri ve daha iyi test edilebilir kod elde etmemizi sağlar. Ayrıca, sınıfları yeniden kullanılabilir hale getirir ve kodun daha modüler olmasını sağlar.

Bağımlılık Tersine Çevirme Prensibi nasıl kullanılır?

Bağımlılık Tersine Çevirme Prensibi, üst düzey modüllerin, alt düzey modüllere doğrudan bağımlı olmaması gerektiğini belirtir. Bunun yerine, her ikisi de soyut arayüzler üzerinden bağımlılığa sahip olmalıdır. Bu prensibi uygulamak için, yüksek seviye sınıfları düşük seviye sınıflar üzerinden bağımlı hale getirmemeliyiz. Bunun yerine, her iki seviye de soyut arayüzler üzerinden bağımlı olmalı ve birbirinden bağımsız olarak değişebilmelidir.